HET PATIENTENPERSPECTIEF
Zie hier interessante publicaties over de toepassing van vitamine C bij o.a. sepsis
Zeer recent werden de resultaten gepubliceerd van de C-easie trial. Deze trial waarbij vanuit Sepsis en daarna een patiëntvertegenwoordiger betrokken was laat zien dat over het geheel genomen het resultaat niet ‘significant’ was maar wél bij de subgroep-analyse voor sepsis-patiënten met een SOFA-score (score voor hun orgaanfalen) van 6 of meer, de ernstiger zieken dus.
In dit kader is het belangrijk om te vermelden dat inmiddels vele wetenschappers hebben geschreven over het ‘rebound’-effect na het plotseling stoppen van vitamine C. Ook Sepsis en daarna blijft dit graag onder de aandacht brengen. Maken we bij abrupt stoppen na 4 dagen het positieve effect niet in grote mate ongedaan? Continuïteit van behandeling is een zwaar onderbelicht gebied. Vanuit het patiëntenperspectief is dit een aspect wat dringend meegenomen moet worden in toekomstige trials. Het ‘herhalen van protocollen’ om onderzoeksresultaten (beter?) met elkaar te kunnen vergelijken mag niet leiden tot onderzoeksdesign waarbij het optimaliseren van het effect en het onderzoeken van verschillende benaderingen (in meerdere onderzoeks-armen) uit beeld raakt. Zie deze presentatie getiteld: Micronutrients and the patient perspective’ die daar vanuit het patiëntenperspectief onlangs over werd gehouden door ondergetekende, lid van de CMSM (Collaboration for Medical Supplementation of Micronutrients), op een vitamine C congres op 13 juni 2025.
Het is belangrijk dat we ons perspectief blijven verbreden en met elkaar nadenken over het ethisch perspectief d.w.z.: als wetenschappers en patiënten het gesprek aangaan.
➡️ Hoe mooi zou het zijn als we onderzoek kunnen gaan doen naar continuering van vitamine C, ook na de (IC)opname?
➡️ Hoe goed zou het zijn als we, wanneer behandelingen veilig blijken (zoals in de C-easie trial), ook ‘potential benefit’ meenemen in het gesprek.
➡️ Hoeveel ruimte bieden we (ook in richtlijnen) voor ‘potential benefit’ als we constateren dat behandelingen voor groepen patiënten voordeel op kunnen leveren? Dichten we alles af met ‘recommend’ of ‘discommend’ of is er ook plaats voor ‘allow’ (toestaan of ‘in overweging geven’?).
➡️ Zouden we de conclusies van trials genuanceerder kunnen formuleren? De C-easie trial gaat nu ‘de boeken in’ als ‘negative’ maar is dat vanuit ‘patient benefit’ oogpunt terecht?
Hemilä en Chalker, Front Med (Lausanne). 2024 May 21;11:1391346
‘Early administration of vitamin C in patients with sepsis or septic shock in emergency departments: a multicenter, double-blind, randomized controlled trial: the C-EASIE trial.’zie de publicatie
Vandervelden, S., Cortens, B., Fieuws, S. et al. Crit Care 29, 160 (2025).
‘Vitamin C improves 28-day survival in patients with sepsis-associated acute kidney injury in the intensive care unit: a retrospective study‘
Front. Nutr., 05 June 2025
Sec. Clinical Nutrition
Volume 12 – 2025 |
Yang He et al.
‘Vitamin C for patients with sepsis?‘
Hemilä and Chalker
Frontiers in Medicine
19 September 2024
DOI 10.3389/fmed.2024.1450091
Idelette Nutma, 5-7-2025
