World Sepsis Congress gewijd aan (verband tussen) sepsis en COVID-19

Het World Sepsis Congress combineert de aandacht voor sepsis en COVID-19, en niet voor niets….
Op het World Sepsis Congress, op 21 en 22 april, wordt nadrukkelijk het verband gelegd tussen sepsis en COVID-19 en ook tussen de overlevers van sepsis en COVID-19. Ernstig zieke COVID-19 patiënten, zo wordt inmiddels in medische kringen onderkend, lijden aan orgaan-falen a.g.v. een ontspoorde infectie-reactie = sepsis.

Al langere tijd proberen sepsis-patiënten en artsen aan de bel te trekken over sepsis, en ook over de impact ervan. De website SepsisNet is hierin een mooie stap vooruit geweest, na meerdere gesprekken uiteindelijk met steun van het ministerie tot stand gekomen (zie ook de petitie die hiervoor in 2018 werd ingediend). En dat de Global Sepsis Alliance op het 3e World Sepsis Congress nu tegelijk voor sepsis én COVID-19 aandacht vraagt is zeer terecht; niet voor niets gelijken de restklachten na COVID-19 en sepsis erg op elkaar: de ontspoorde infectie reactie geeft bij beide veel impact die de kwaliteit van leven erg beïnvloedt, ook wanneer mensen niet op de IC lagen. Juist dát wordt nu door COVID-19-patiënten aan het licht gebracht, met ‘Long COVID’. Wat dat betreft zou de term ‘Long sepsis’ ook niet misstaan.
Bij COVID-19 laat uiteraard ook het virus zelf zijn sporen na (zoals dat op dezelfde wijze geldt voor infecties met bepaalde bacteriën en hun gifstoffen). Echter, een groot deel van de problemen na COVID-19 wordt veroorzaakt door de ontspoorde ontstekingsreactie. En die ontsporing bereikt, als het komt tot een sepsis, een nog grotere gradatie waarbij ook organen kunnen gaan falen en de bloedstolling ontregeld kan raken.

Recente artikelen illustreren de gevolgen van ‘ontsporing’, en zijn heel herkenbaar voor (ex-)sepsis-patiënten
Zaterdag 3 april ’21 werd in Trouw geschreven over een uitzonderlijke reactie die verband lijkt te houden met het AstraZeneca-vaccin. Nader onderzoek moet definitief uitsluitsel geven maar het lijkt te gaan om een reactie die is ontspoord. Lees het artikel hier. Op dinsdag 6 april ’21 verscheen in Trouw het indringende artikel ‘Een jaar later nog steeds ziek: ‘Corona vreet mij van binnen op’. Deze artikelen laten zien hoe zinvol het is dat er meer dwarsverbanden gelegd gaan worden. Dat helpt onze kennis verder. Neem het voorbeeld van de uitzonderlijke reactie na het Astrazeneca vaccin en de ernstige gevolgen van een COVID-19 infectie wat betreft stollingsstoornissen; die zijn al heel lang bekend als één van de ernstige gevolgen van sepsis: naast een falende circulatie en zuurstofvoorziening, staan daarbij orgaan-falen en bloedstolling-stoornissen voorop oftewel DIS (Diffuse Intravasale Stolling). Daarbij is er een daling in het circulerend aantal bloedplaatjes als gevolg van een verhoogd ‘verbruik’ door klontering van bloedplaatjes waardoor juist elders makkelijk bloedingen kunnen ontstaan. Niet voor niets deed Petra Haans haar verhaal in Trouw op 1 februari 2019 ‘Kent u de sluipmoordenaar sepsis?’ over o.a. haar amputaties na de sepsis. Het mechanisme wordt in alle gevallen door een ‘ontspoorde infectie/immuun-reactie’ in gang gezet, ook al loopt de route/is de aanleiding iets anders. En dat geldt ook voor andere restklachten die in grote mate overeenkomen: minder bekend is bijvoorbeeld dat sepsis ook op het zenuwstelsel een grote uitwerking kan hebben; zenuwpijnen en ontregeling van het autonome zenuwstelsel (met hartritme-stoornissen en bloeddrukschommelingen tot gevolg) komen soms voor. Dit zien we ook bij een klein deel van de COVID-19 patiënten terug. En velen hebben na COVID-19 en/of sepsis te maken met klachten van het brein zoals een gebrekkig geheugen, snelle overprikkeling en een sterk verminderde concentratie, maar ook met inspannings-intolerantie, een extreem lage belastbaarheid en ernstige vermoeidheid.

Meer samenvoeging van kennis is nodig, en de GSA neemt het voortouw met dit World Sepsis Congress
Het is van essentieel belang dat deze twee, (de restklachten na) COVID-19 en sepsis, niet als afzonderlijke grootheden worden beschouwd en beschreven maar juist als uitingen van eenzelfde proces van infectie-ontsporing. Dat geldt ook voor de uitwerking in het brein. Ook daar kan nog lange tijd een proces van inflammatie plaatsvinden terwijl de oorspronkelijke infectie al voorbij is, met allerlei restklachten tot gevolg. Zie ook dit artikel van 30 dec. 2020 gepubliceerd in het NEJM. De inflammatie brengt schade toe, ook aan de bloedvaten. Maar er is ook veel ‘verborgen schade’ die niet zichtbaar is te maken op een MRI, zie ook de folder van de European Sepsis Alliance, op pagina 6 en zie het interview met prof. Arjen Slooter. Ook op SepsisNet, (zie vanaf 4 min 26 sec. in dit filmpje waarin prof. Peter Pickkers een heldere toelichting geeft) komt ter sprake hoe sepsis-patiënten die niet op de IC lagen, restklachten kunnen ervaren.

Bij het World Sepsis Congress is dan ook nadrukkelijk het onderwerp: ‘ADVANCING PREVENTION, SURVIVAL, AND SURVIVORSHIP OF SEPSIS AND COVID-19’ en zullen ook ex-patiënten hun indrukwekkende verhaal doen. Een geweldige samenbundeling van expertise, van onderzoekers, medici en ervaringsdeskundigen van over de hele wereld. Laten we dit initiatief van harte toejuichen om de krachten te bundelen. Zie hier alle informatie over dit congres.

Zie ook de blog-pagina over ‘Covid-19, sepsis en de impact op het brein‘.
Zie ook ‘Alles over sepsis‘.

Idelette Nutma, 6 april 2021
april 20, 2021
master
Gevolgen, Herstel, amputatie, bloedstollingsproblemen, brein, chronische vermoeidheid, concentratieproblemen, COVID-19, DIS (Diffuse Intravasale Stolling), geheugenproblemen, neurocognitieve klachten, ontstekingsstoffen, orgaan-falen, orgaanfalen, petitie 'SOS voor sepsis', vermoeidheid
Laat een reactie achter

Vaccinatie COVID-19 – update

Preventie COVID-19
COVID-19 is een niet te onderschatten virus-infectie. Lang niet iedereen wordt er even (ernstig) ziek van maar Corona is dodelijker dan bijvoorbeeld griep (zie ook het artikel in het Parool van 30-10-2020). Hoe iemands lichaam gaat reageren op een infectie met SARS-CoV-2 is van tevoren niet met zekerheid te zeggen en belangrijk is dat je de kans op een ernstig verloop van de infectie veel kleiner maakt door het versterken van je weerstand. Zie daarvoor ook de handreikingen op de pagina (Voor)zorgen COVID-19.
Een andere insteek die helpt beschermen tegen een COVID-19 infectie, is de vaccinatie met één van de vaccins die nu worden toegediend.

Als ik een sepsis heb gehad, doe ik er dan goed aan om me te laten vaccineren?
Voor veel (ex-)sepsispatiënten is dit een vraag die speelt. En: het is een terechte vraag. Bescherming tegen de impact van het gevaarlijke SARS-CoV-2 virus is heel belangrijk en het verminderen van de besmettelijkheid ook. Het moet wél gezegd dat we op dit moment nog niet helemaal zeker weten of mensen die ingeënt zijn, ook allemaal minder besmettelijk zijn voor hun omgeving. Berichten daarover uit de VS en Israël laten in ieder geval al wel een positieve tendens zien, zo blijkt uit onderzoek (zie ook Trouw, 1 april 2021). Belangrijk aspect is in ieder geval: de bescherming tegen een infectie, en die is bij alle vaccins rond (iets onder of boven) de 90%. Die bescherming is dus redelijk goed gewaarborgd, ook al weten we nog niet zeker hoelang die bescherming duurt én met díe beperking dat we niet helemaal zeker weten of het vaccin ook tegen nieuwe varianten werkzaam is. Tegen de Britse variant wel. Het vaccin biedt dus voorlopig een goede bescherming tegen de meest voorkomende varianten in Nederland van dit verraderlijk virus en dat is van groot belang. Daarom kan vaccinatie een goede keuze zijn. Wel zijn er een aantal beperkingen en aandachtspunten (zie onder) waar in ieder geval iedereen die kort geleden (minder dan een half jaar) een sepsis heeft doorgemaakt het gesprek met de behandelend specialist en/of de huisarts over moet aangaan. Let wel: is de sepsis langer geleden en hebt u nog steeds klachten van herhaalde infecties en een verminderde weerstand, of gebruikt u bepaalde medicatie (zie hieronder) ook dan is het raadzaam advies in te winnen bij de arts.

De berichten over het vaccin van Astrazeneca
De berichten over, en tijdelijke stopzetting van de vaccinatie met het Astrazenecavaccin in verband met uitzonderlijke bloedstollings-stoornissen deden veel stof opwaaien en riepen vragen op over de veiligheid. Betreffende reactie van het lichaam duidt op een extreme auto-immuunreactie waarbij het lichaam antistoffen maakt tegen de eigen bloedplaatjes. Inmiddels lijkt het duidelijk dat er een verband is tussen deze uitzonderlijke auto-immuunreactie en de vaccinatie, aldus ook hoogleraar ten Cate uit UMC Maastricht, maar ook is duidelijk hoe hier medisch goed op ingespeeld kan worden, nl. met een infuusbehandeling met immuunglobulinen. Ook is de keus van de bloedverdunner van belang. Mede hierom is er nu ook een waarschuwing opgenomen in de bijsluiter om artsen hierop alert te maken, zie de berichtgeving van 25 maart 2021 van het College ter Beoordeling Geneesmiddelen (CBG) of lees het artikel in de Volkskrant van 21 maart 2021. Voor een evenwichtig verhaal over de afweging van ‘voors en tegens’, zie dit artikel in het NRC, van 26 maart 2021: ‘Corona-vaccin op de weegschaal van pijn en nut’.

Om te weten waar u op moet letten om ernstige bijwerkingen te herkennen, zie de meest recente digitale bijsluiter.

Let wel: de boven beschreven bijwerking treedt slechts op bij een heel klein aantal gevaccineerden. Echter, meldingen van deze bijwerkingen doen ons wel beseffen dat een vaccin iets in het lichaam op gang brengt dat ook tot ontsporingen kan leiden waar we nog wel verder inzicht in moeten verkrijgen en waar we nog niet het hele plaatje van in beeld hebben. Dit zal goed gevolgd moeten worden. Goed dus als hier verstandig mee wordt omgegaan en uitzonderlijke bijwerkingen serieus genomen en goed onderzocht worden.

Beperkingen en aandachtspunten
In de digitale korte bijsluiter van het Moderna-vaccin staat te lezen: ‘Vraag aan uw arts of u dit vaccin mag krijgen als u:

  • -Een slechte afweer heeft. Bijvoorbeeld door ziekte of door het gebruik van medicijnen.
  • -Bloedverdunners gebruikt. Of als u een ziekte heeft waardoor uw bloed minder goed stolt
  • -Eerder een ernstige allergische reactie heeft gehad op een ingrediënt van een vaccin

 

  • Maak een nieuwe afspraak als u ernstig ziek bent of hoge koorts heeft voordat u de vaccinatie krijgt, of wanneer u klachten heeft die vaak voorkomen bij het Corona-virus. Daar voegt Sepsis en daarna aan toe: dus ook als u alleen snotterig bent of lichte verhoging hebt is het raadzaam om vaccinatie uit te stellen.

 




Hier voegt Sepsis en daarna nog aan toe:
Bent u vanwege eerdere reacties van uw lijf wat bezorgd (bijvoorbeeld door een heftige allergische reactie op bepaalde medicatie in het verleden) geef dan gerust van tevoren bij het maken van de afspraak of ter plekke (extra) aan, dat u na de inenting een half uurtje wilt blijven zitten/geobserveerd wilt worden, om zeker te weten dat u er goed op reageert. In principe valt een kwartier ‘na blijven zitten’, onder de standaardmaatregelen bij de inenting. Natuurlijk kan het zijn dat er zich tijdens of na de vaccinatie-campagne bepaalde effecten openbaren die vooraf niet duidelijk naar voren zijn gekomen of voorzien waren. Het vaccin heeft alle stappen en tests goed doorlopen maar het Pfizer-vaccin en het Moderna-vaccin zijn wel gebaseerd op een nieuw principe waarvan we de lange termijnwerking (na een jaar) op het lichaam niet volledig kennen. Bij de tests op korte termijn zijn echter geen ernstige bijwerkingen naar voren gekomen.


Risicogroepen
Ex-sepsis-patiënten worden vooralsnog straks niet standaard als ‘risico-groep’ opgeroepen. Dat gebeurt wel als u eerder ook al de griep-prik kreeg of wanneer u bekend bent (geraakt) met hart- of longproblemen of een andere chronische aandoening die u kwetsbaarder maakt. Maar uiteindelijk is het wel de bedoeling dat de hele bevolking wordt gevaccineerd met inachtneming van de bovenstaande beperkingen, dus ook u als ex-sepsis-patiënt. Zie daarbij de bovenstaande ‘Beperkingen en aandachtspunten’, en bespreek het bij twijfel altijd met uw behandelend arts.

Hoe werken de verschillende vaccins?
Het Pfizer- en het Moderna-vaccin zijn zgn. RNA vaccins. Daarnaast bestaan er Vector-vaccins. Het AstraZeneca-vaccin is daar een voorbeeld van. Het laatstgenoemde soort vaccin kennen we al langer; het is een ‘aangepast’ virus waar je in de regel niet ziek van kunt worden maar dat wel zorgt voor de aanmaak van afweerstoffen (vergelijk het griep-vaccin). RNA vaccins bevatten de code voor een eiwit dat kenmerkend is aan het virus, in dit geval het ‘spike-eiwit’ van het Coronavirus. Na de inenting bouwt het lichaam dit eiwit volgens de code zelf en wordt dit eiwit vervolgens als ‘lichaamsvreemd’ herkend door het immuunsysteem. Dit brengt een immuunreactie op gang die ervoor zorgt dat antistoffen wanneer het Corona-virus binnendringt, vastklampen aan het eiwit van het virus zodat het niet tot een ernstige infectie komt. Ook worden er geheugencellen gevormd die het eiwit kunnen herkennen Zie voor verdere informatie op de site van het RIVM. Of bekijk de video van de NOS met uitleg en het filmpje ‘Hoe werkt een vaccin?

Een aantal belangrijke vragen beantwoord
Zie de 10 belangrijkste vragen zoals die in de Volkskrant werden beantwoord. Lees het artikel hier. Om het beeld compleet te maken, is het natuurlijk goed om de onzekerheden, zoals hierboven ook beschreven, niet buiten beschouwing te laten. Evenwel moet bij eventuele (nieuwe) klachten nog blijken of die ook inderdaad direct samenhangen met het vaccin en of deze risico’s algemeen of alleen voor enkelingen van toepassing zijn. Het blijven volgen van de ontwikkelingen en het stellen van de goede vragen, blijft dus van belang.

Belangrijk
Tot zover de belangrijkste basis-informatie. Ook Sepsis en daarna kan u geen details vertellen over eventuele effecten op langere termijn. Die informatie is er eenvoudigweg nog niet omdat het om een nieuw vaccin gaat. Ook kunnen bijwerkingen optreden. Dat hóeft niet, maar kan zeker gebeuren. Na een sepsis kan uw immuunsysteem nog een tijd ontregeld zijn. Dat kan een jaar duren maar ook langer. En bij sommigen duurt het korter. Het is begrijpelijk dat u zich afvraagt of een vaccin het weer in balans komen van uw immuunsysteem dient. In de komende maanden zal er meer duidelijk worden over de mate en vorm van bijwerkingen. Sepsis en daarna zal deze gegevens ook volgen, zodat dit u kan helpen bij uw afwegingen. Aan de andere kant is er het risico van een Corona-infectie die heel veel impact kan geven (inclusief een risico, bij verergering, op sepsis). Te kiezen voor bescherming door vaccinatie is dus een goed te beredeneren keuze. Het voorkomen van een infectie betekent ook het voorkomen van een sepsis. Echter, voor iemand die een sepsis heeft doorgemaakt (=een ontsporing van de immuunreactie), is het goed om niet ‘blanco’ de vaccinatie in te gaan en wel de bovengenoemde informatie tot zich te nemen. Het kan in ieder geval zijn dat u sterkere bijwerkingen ervaart zoals spierpijn, hoofdpijn en verhoging/koorts als u kortere tijd geleden een sepsis hebt doorgemaakt omdat uw afweersysteem dan (wat) heftiger kan reageren. En, als de bovenstaande beperkingen of aandachtspunten bij u van toepassing zijn, dan wordt u ten sterkste aangeraden met uw arts te overleggen. En dat geldt ook als u om wat voor reden dan ook twijfels hebt. Overleg in dat geval altijd.
Tot slot voegt Sepsis en daarna hier graag aan toe: in alle gevallen is het heel belangrijk om uw lichaam extra te ondersteunen met de voedingssupplementen zoals genoemd op de pagina (Voor)zorgen COVID-19 zodat heftige lichaamsreacties zoveel mogelijk goed opgevangen kunnen worden. Daar bewijst u in alle gevallen uw lichaam en immuunsysteem een goede dienst mee. Doet u dát in ieder geval en houdt u aan de beschermende maatregelen die van kracht zijn.

Zie voor alle informatie rond (herstellen na) sepsis bij ‘Alles over sepsis‘.

Idelette Nutma 2-4-2021

 

Ervaringsverhaal over Ivermectin bij de behandeling van COVID-19 restklachten

De impact van ‘milde Corona’
In maart 2020 maakte Mitzy, tegelijk met haar man, Corona door. Naar medische begrippen de ‘milde variant’; ze hoefde niet te worden opgenomen in het ziekenhuis maar haar klachten waren beklemmend en verontrustend en heel anders dan bij een ‘normale’ griep; maanden had ze last van vermoeidheid, benauwdheid en slecht kunnen lopen. Het lang aanhouden van de klachten en de enorme vermoeidheid maakten dat ze zichzelf niet terug herkende. Ze was altijd heel sportief geweest. Mentaal gaf dit alles haar ook een knauw. Bij lab-onderzoek werden geen anti-stoffen gevonden en de klachten werden ‘weggezet’ als psychisch omdat Mitzy in een gebied in Frankrijk woonachtig is waar Corona nog bijna niet was gesignaleerd op dat moment. Bij een telefoontje met de hulptelefoon van het Rode Kruis in Nederland, liet men haar echter weten dat haar klachten helemaal wezen op Corona. Ze liet het er niet bij zitten en ging op zoek naar meer informatie.


RIVM: antistoffen kunnen bij milde vorm COVID-19 afwezig zijn
‘Soms kunnen we geen antistoffen vinden bij mensen die milde Corona hebben gehad’, aldus het RIVM op de officiële site, zie bij deze link. Hoe frustrerend…want Mitzy had invaliderende klachten. Ze ervoer wat NRC-redacteur Ellen de Bruin en haar man doormaakten na een Corona-infectie: een lijf als een wrak. Zie ook deze blog.


De werking van Ivermectin
Mitzy zocht contact met Sepsis en daarna. Daarna nam ze de optie in overweging om naar haar huisarts te gaan en te vragen om een recept voor Ivermectin, op basis van de ervaringen in een kleinschalig onderzoek dat verbluffende resultaten liet zien, zie deze eerdere blog. En met zulke belastende klachten, is elke kans op verbetering met een veilig middel, een lichtpuntje aan de horizon.
U leest hier haar verhaal.


Voor Ivermectin hebt u een doktersrecept nodig. Voor vragen over de dosering verwijst Sepsis en daarna u naar dit document. Let wel: Sepsis en daarna gaat niet over het stellen van een diagnose. Hiervoor dient u altijd naar uw huisarts te gaan. Gebruikt u het medicament Ivermectin alleen in overleg met een arts. Het kan zijn dat uw (huis)arts vragen of aarzelingen heeft. Verwijs in dat geval naar de bovengenoemde informatie in de blogs of naar de FLCCC. U kunt ook een afspraak maken via dit centrum. Ook zijn u of uw arts altijd welkom om met Sepsis en daarna contact op te nemen voor nadere toelichting.



Zie ook deze blog over Ivermectin
maart 25, 2021
master
Behandeling, Diagnose, Gevolgen, Herstel, chronische vermoeidheid, Corona, COVID-19, Ivermectin, vermoeidheid
9 Reacties

Steeds meer bewijs voor de werking van Ivermectin

Data betreffende Ivermectin werden begin januari ’21 gepresenteerd voor de NIH (National Institute of Health) in de VS
Pierre Kory en Paul Marik (beiden oprichters van de FLCCC) presenteerden het laatste overzicht aan onderzoeksresultaten rond Ivermectin aan de NIH, waarna deze organisatie haar officiële advies rond het gebruik van Ivermectin bijstelde van ‘het wordt afgeraden’ naar ‘neutraal’ waarmee het officieel een behandel-optie is geworden voor artsen.

Ook zeer recent, op 18 januari, gaf Kory een openbare presentatie waarin hij a.d.h.v. dia’s een helder overzicht gaf van het onderzoek tot aan deze datum. Ook ontkrachtte hij een aantal punten van kritiek die ten onrechte in de lucht bleven hangen. Zie onderstaande foto.

In een eerdere presentatie vertelde Paul Marik dat Ivermectin ook resultaten liet zien bij de behandeling van restklachten
Zie deze link naar de persconferentie van de FLCCC, die ook in de eerdere blog over Ivermectin stond vermeld. Zie vanaf 37 minuten, waar Paul Marik vertelt over de positieve werking van Ivermectin bij Post COVID-19 klachten (dus restklachten) ofwel het ‘Post COVID Syndrome’. Je kunt die link ook aan je huisarts sturen of hem het filmpje vanaf 37 min. laten zien. Ivermectin is een bestaand medicijn tegen parasitaire infecties. Het kent nauwelijks bijwerkingen. Hierbij een link waarin ook de dosering vermeld staat. Dit biedt natuurlijk geen garantie dat je huisarts het recept ook daadwerkelijk uitschrijft maar je mag gerust naar Sepsis en daarna verwijzen. Sepsis en daarna heeft weet van ex-patiënten die goed op Ivermectin hebben gereageerd.

Zie hieronder de bovengenoemde presentatie die Pierre Kory op 18 januari gaf.

[/swifty_text][/swifty_grid_column][/swifty_grid_row]

Vaccinatie COVID-19

Preventie COVID-19
COVID-19 is een niet te onderschatten virus-infectie. Lang niet iedereen wordt er even (ernstig) ziek van maar Corona is dodelijker dan bijvoorbeeld griep (zie ook het artikel in het Parool van 30-10-2020). Hoe iemands lichaam gaat reageren op een infectie met SARS-CoV-2 is van tevoren niet met zekerheid te zeggen en belangrijk is dat je de kans op een ernstig verloop van de infectie veel kleiner maakt door het versterken van je weerstand. Zie daarvoor ook de handreikingen op de pagina (Voor)zorgen COVID-19.
Een andere insteek die helpt beschermen tegen een COVID-19 infectie, is de vaccinatie met één van de vaccins die de komende tijd beschikbaar komen.

Als ik een sepsis heb gehad, doe ik er dan goed aan om me te laten vaccineren?
Voor veel (ex-)sepsispatiënten is dit een vraag die speelt. En: het is een terechte vraag. Bescherming tegen de impact van het gevaarlijke SARS-CoV-2 virus is heel belangrijk en het verminderen van de besmettelijkheid ook. Het moet wél gezegd dat we op dit moment nog niet zeker weten of mensen die ingeënt zijn, ook minder besmettelijk zijn voor hun omgeving. Blijft over: de bescherming tegen een infectie, en die is bij alle vaccins rond (iets onder of boven) de 90%. Die bescherming is dus redelijk goed gewaarborgd, ook al weten we nog niet zeker hoelang die bescherming duurt én met díe beperking dat we niet helemaal zeker weten of het vaccin ook tegen nieuwe varianten werkzaam is. De verwachting is van wel. Het vaccin biedt dus hoogst waarschijnlijk een goede bescherming tegen een verraderlijk virus en dat is van groot belang. Daarom kan vaccinatie een goede keuze zijn. Wel zijn er een aantal beperkingen en aandachtspunten (zie onder) waar in ieder geval iedereen die kort geleden (minder dan een half jaar) een sepsis heeft doorgemaakt het gesprek met de behandelend specialist en/of de huisarts over moet aangaan. Let wel: is de sepsis langer geleden en hebt u nog steeds klachten van herhaalde infecties en een verminderde weerstand, of gebruikt u bepaalde medicatie (zie hieronder) ook dan is het raadzaam advies in te winnen bij de arts.

Beperkingen en aandachtspunten
In de digitale korte bijsluiter van het Moderna-vaccin staat te lezen: ‘Vraag aan uw arts of u dit vaccin mag krijgen als u:
    -Een slechte afweer heeft. Bijvoorbeeld door ziekte of door het gebruik van medicijnen.
    -Bloedverdunners gebruikt. Of als u een ziekte heeft waardoor uw bloed minder goed stolt
    -Eerder een ernstige allergische reactie heeft gehad op een ingrediënt van een vaccin

    Maak een nieuwe afspraak als u ernstig ziek bent of hoge koorts heeft voordat u de vaccinatie krijgt, of wanneer u klachten heeft die vaak voorkomen bij het Corona-virus. Daar voegt Sepsis en daarna aan toe: dus ook als u alleen snotterig bent of lichte verhoging hebt is het raadzaam om vaccinatie uit te stellen.




Hier voegt Sepsis en daarna nog aan toe:
Bent u vanwege eerdere reacties van uw lijf wat bezorgd (bijvoorbeeld door een heftige allergische reactie op bepaalde medicatie in het verleden) geef dan gerust van tevoren bij het maken van de afspraak of ter plekke (extra) aan, dat u na de inenting een half uurtje wilt blijven zitten/geobserveerd wilt worden, om zeker te weten dat u er goed op reageert. In principe valt een kwartier ‘na blijven zitten’, onder de standaardmaatregelen bij de inenting. Natuurlijk kan het zijn dat er zich tijdens of na de vaccinatie-campagne bepaalde effecten openbaren die vooraf niet duidelijk naar voren zijn gekomen of voorzien waren. Het vaccin heeft alle stappen en tests goed doorlopen maar het Pfizer-vaccin en het Moderna-vaccin zijn wel gebaseerd op een nieuw principe waarvan we de lange termijnwerking (na een jaar) op het lichaam niet volledig kennen. Bij de tests op korte termijn zijn echter geen ernstige bijwerkingen naar voren gekomen.


Risicogroepen
Ex-sepsis-patiënten worden vooralsnog straks niet standaard als ‘risico-groep’ opgeroepen. Dat gebeurt wel als u eerder ook al de griep-prik kreeg of wanneer u bekend bent (geraakt) met hart- of longproblemen of een andere chronische aandoening die u kwetsbaarder maakt. Maar uiteindelijk is het wel de bedoeling dat de hele bevolking wordt gevaccineerd met inachtneming van de bovenstaande beperkingen, dus ook u als ex-sepsis-patiënt. Zie daarbij de bovenstaande ‘Beperkingen en aandachtspunten’, en bespreek het bij twijfel altijd met uw behandelend arts.

Hoe werken de verschillende vaccins?
Het Pfizer- en het Moderna-vaccin zijn zgn. RNA vaccins. Daarnaast bestaan er Vector-vaccins. Het AstraZeneca-vaccin is daar een voorbeeld van. Het laatstgenoemde soort vaccin kennen we al langer; het is een ‘aangepast’ virus waar je in de regel niet ziek van kunt worden maar dat wel zorgt voor de aanmaak van afweerstoffen (vergelijk het griep-vaccin). RNA vaccins bevatten de code voor een eiwit dat kenmerkend is aan het virus, in dit geval het ‘spike-eiwit’ van het Coronavirus. Na de inenting bouwt het lichaam dit eiwit volgens de code zelf en wordt dit eiwit vervolgens als ‘lichaamsvreemd’ herkend door het immuunsysteem. Dit brengt een immuunreactie op gang die ervoor zorgt dat antistoffen wanneer het Corona-virus binnendringt, vastklampen aan het eiwit van het virus zodat het niet tot een ernstige infectie komt. Ook worden er geheugencellen gevormd die het eiwit kunnen herkennen Zie voor verdere informatie op de site van het RIVM. Of bekijk de video van de NOS met uitleg en het filmpje ‘Hoe werkt een vaccin?

Een aantal belangrijke vragen beantwoord
Zie de 10 belangrijkste vragen zoals die in de Volkskrant werden beantwoord. Lees het artikel hier. Om het beeld compleet te maken, is het natuurlijk goed om de onzekerheden, zoals hierboven ook beschreven, niet buiten beschouwing te laten. Evenwel moet bij eventuele (nieuwe) klachten nog blijken of die ook inderdaad direct samenhangen met het vaccin en of deze risico’s algemeen of alleen voor enkelingen van toepassing zijn. Het blijven volgen van de ontwikkelingen en het stellen van de goede vragen, blijft dus van belang.

Belangrijk
Tot zover de belangrijkste basis-informatie. Ook Sepsis en daarna kan u geen details vertellen over eventuele effecten op langere termijn. Die informatie is er eenvoudigweg nog niet omdat het om een nieuw vaccin gaat. Ook kunnen bijwerkingen optreden. Dat hóeft niet, maar kan zeker gebeuren. Na een sepsis kan uw immuunsysteem nog een tijd ontregeld zijn. Dat kan een jaar duren maar ook langer. En bij sommigen duurt het korter. Het is begrijpelijk dat u zich afvraagt of een vaccin het weer in balans komen van uw immuunsysteem dient. In de komende maanden zal er meer duidelijk worden over de mate en vorm van bijwerkingen. Sepsis en daarna zal deze gegevens ook volgen, zodat dit u kan helpen bij uw afwegingen. Aan de andere kant is er het risico van een Corona-infectie die heel veel impact kan geven (inclusief een risico, bij verergering, op sepsis). Te kiezen voor bescherming door vaccinatie is dus een goed te beredeneren keuze. Het voorkomen van een infectie betekent ook het voorkomen van een sepsis. Echter, voor iemand die een sepsis heeft doorgemaakt (=een ontsporing van de immuunreactie), is het goed om niet ‘blanco’ de vaccinatie in te gaan en wel de bovengenoemde informatie tot zich te nemen. Het kan in ieder geval zijn dat u sterkere bijwerkingen ervaart zoals spierpijn, hoofdpijn en verhoging/koorts als u kortere tijd geleden een sepsis hebt doorgemaakt omdat uw afweersysteem dan (wat) heftiger kan reageren. En, als de bovenstaande beperkingen of aandachtspunten bij u van toepassing zijn, dan wordt u ten sterkste aangeraden met uw arts te overleggen. En dat geldt ook als u om wat voor reden dan ook twijfels hebt. Overleg in dat geval altijd.
Tot slot voegt Sepsis en daarna hier graag aan toe: in alle gevallen is het heel belangrijk om uw lichaam extra te ondersteunen met de voedingssupplementen zoals genoemd op de pagina (Voor)zorgen COVID-19 zodat heftige lichaamsreacties zoveel mogelijk goed opgevangen kunnen worden. Daar bewijst u in alle gevallen uw lichaam en immuunsysteem een goede dienst mee. Doet u dát in ieder geval en houdt u aan de beschermende maatregelen die van kracht zijn.

Zie voor alle informatie rond (herstellen na) sepsis bij ‘Alles over sepsis‘.

Idelette Nutma 8-1-2021
master
Behandeling, Gevolgen, Herstel, bijwerkingen, COVID-19, inenting, infecties, sepsis, vaccinatie, verminderde weerstand, weerstand
Laat een reactie achter

De opkomende rol van vitamine C in de preventie en behandeling van COVID-19

Eind oktober werd het artikel van Carr en Sam Rowe gepubliceerd, over de opkomende rol van vitamine C bij COVID-19
In het artikel “The Emerging Role of Vitamin C in the Prevention and Treatment of COVID-19” geven de auteurs een helder overzicht van de eigenschappen van vitamine C en de resultaten tot nu toe. Vitamine C kan bij patiënten met pneumonie de ernst en duur van het ziektebeeld verminderen. Daarnaast is het een gegeven dat kritiek zieke patiënten intraveneuze doseringen in grammen nodig hebben om hun ‘vitamine C-plasma-level’ te normaliseren. Een Chinees onderzoek (dat nog door een deskundigen-panel geaccordeerd moet worden) dat helaas voortijdig moest stoppen omdat er steeds minder patiënten met COVID-19 op de IC kwamen, liet een significant effect op de mortaliteit zien in de meer ernstig zieke patiënten. Zie het (pre-print) artikel hier. Carr en Rowe geven in hun artikel, op pagina 5, een overzicht van alle lopende onderzoeken op dit moment. Zij besluiten het artikel met deze veelzeggende woorden:
“Optimization of the intervention protocols in future trials, e.g., earlier and sustained administration, is warranted to potentially improve its efficacy. Due to the excellent safety profile, low cost, and potential for rapid upscaling of production, administration of vitamin C to patients with hypovitaminosis C and severe respiratory infections, e.g., COVID-19, appears warranted.” Carr publiceerde eerder al een studie waaruit bleek dat er bij kritiek ziekte patiënten, ondanks intraveneuze voeding, sprake is van een sterk verlaagd vitamine C niveau (zie ‘Hypovitaminosis C and vitamin C deficiency in critically ill patients despite recommended enteral and parenteral intakes‘ in het blad Critical Care Medicine, dec. 2017). Dit werd recent door een andere publicatie onderstreept, zie: “Vitamin C levels in patients with SARS-CoV-2-associated acute respiratory distress syndrome” (Chiscano et al. in Critical Care, aug. 2020).

De afsluitende woorden in het artikel van Carr en Rowe spreken van het belang van eerdere en langere toediening.
Onder sommigen leeft het idee dat de toediening van vitamine C ‘bijzaak’ is, als zou de werking van vitamine C alleen maar ‘wishful thinking’ zijn. Maar als het een centrale rol speelt in de ‘metabole resuscitatie van de patiënt’ en, bij vroege toediening en hoge dosering en voldoende duur, de uitwerking heeft zoals beschreven door degenen die er positieve resultaten mee boeken in de praktijk en zoals gebleken in sommige onderzoeken zoals de CITRIS-ALI trial (die achteraf positief werd bijgesteld), de ORANGES trial, het onderzoek van Long et al. (dat het belang van tijdige toediening, op één lijn met de sepsis-bundel, bij septische shock aantoonde, zie in Critical Care and shock, 2020) het eerder genoemde onderzoek in China, etc., dan heeft dat consequenties. Wellicht komt het effect van vitamine C in meerdere RCT’s niet naar voren omdat de voorwaarden voor een maximaal effect van vitamine C niet of onvoldoende aanwezig zijn. Dan blijft het effect waarop je zou hopen op grond van de Fase 1 studie van Fowler (zie Figuur 2 in deze link naar de Fowler-studie), helaas uit. Dat onderzoek liet een overduidelijk verschil zien tussen de groep patiënten die geen en die wel vitamine C kreeg in een lage dosering resp. in een hoge dosering. De studie van Fowler was een randomized, double-blind, placebo-controlled trial.

Metabole resuscitatie
Als het gaat om ‘metabolic resuscitation’ komt het er wel echt op aan….Waarom worden niet dezelfde aspecten meegewogen als bij de sepsis-bundel t.a.v. antibiotica bijvoorbeeld? En er zijn vragen als: kunnen de aspecten elkaar onderling compenseren of juist afbreuk doen aan elkaar? Kan een latere start van de eerste dosis gecompenseerd worden door een veel hogere dosering? Wordt de benefit van een vroege start tekort gedaan door een te korte toediening? Het ’time-critical’ aspect verdient meer aandacht. Als vitamine C, een stof die we van nature nodig hebben maar niet zelf aanmaken, zoveel essentiële functies heeft en ook als stress-hormoon fungeert (zie ook het recente artikel van Paul Marik: “Vitamin C—An Adjunctive Therapy for Respiratory Infection, Sepsis and COVID-19”) dan is het ter ondersteuning in de strijd tegen een virale infectie van groot belang. En dat snelheid geboden is, wordt in bovengenoemd artikel van Long al onderstreept. Ook de duur van de therapie is een belangrijk aspect. De Grooth et al. concluderen in hun studie “Vitamin C Pharmacokinetics in Critically Ill Patients” (gepubliceerd in Chest in 2018) dat “Sustained therapy is needed to prevent hypovitaminosis.” ofwel: het voortzetten van vitamine C toediening is nodig om vitamine C-tekort te voorkomen. Daarover zegt Paul Marik in het bovengenoemde artikel: “There is concern, however, that these study designs limit the use of vitamin C to a maximum of four days, which may be inadvisable in acutely ill patients due to the potential return of symptoms if the inflammation is not resolved. This issue was illustrated by the CITRIS-ALI trial, which showed a maximum reduction in mortality compared to placebo on day 4, the final day of vitamin C administration, but a decreased difference between the groups after 28 days”.

Clincal expertise
Een ander, niet minder belangrijk punt is de ‘clinical expertise’. Waarom worden de klinische ervaringen van de artsen van de FLCCC niet meer op waarde geschat? Roept dat op z’n minst niet om meer samenwerking met elkaar? Vanuit patiëntenperspectief is het schrijnend dat ‘positieve resultaten in de praktijk’ zo weinig aandacht krijgen. Die resultaten zijn een realiteit. En de artsen van de FLCCC zijn niet de minsten, ook zij hebben enorm veel publicaties op hun naam staan. Ook zijn ze voorstanders van verder onderzoek. Laten we er niet als vanzelfsprekend vanuit gaan dat ‘goede zorg’ hetzelfde is als ‘afwachten tot volledig bewijs is verkregen’. Er kunnen omstandigheden zijn, zoals nu met COVID-19 dat we daarin andere afwegingen maken, zeker omdat vitamine C veilig is.

Samenwerking
Voor de komende tijd is het essentieel dat er tussen Nederlandse ziekenhuizen, patiëntenorganisaties en de FLCCC meer samenwerking komt zodat informatie en kennis meer uitgewisseld kunnen worden. Maar nog belangrijker: zodat argwaan weggenomen kan worden. Daarmee kan de sfeer van openheid en welwillendheid geschapen worden waarbinnen actief naar mogelijkheden kan worden gezocht. Mogelijkheden die patiënten meer te bieden hebben dan ‘afwachten tot het optimale bewijs is verkregen’.
december 22, 2020
sepsisen1
Behandeling, Gevolgen, COVID-19, Paul Marik, vitamine C
Laat een reactie achter

Ivermectin kan COVID-19 helpen voorkomen (en daarmee ook sepsis) Zie de FLCCC

De FLCCC-alliance lanceert het I-MASK+ protocol
De FLCCC (zie hier hun website) hield op 4 december 2020 een persconferentie waarbij zij het I-MASK+ protocol toelichtten. Het middel Ivermectin dat normaal gebruikt wordt om parasitaire infecties te bestrijden, blijkt werkzaam in het voorkomen of indammen van een COVID-19 infectie, juist in de vroege fase, om daarmee ziekenhuis-opname te kunnen voorkomen. Er zijn diverse RCT’s waaruit dit duidelijk naar voren kwam. De FLCCC nodigt alle instanties binnen de gezondheidszorg uit om de recente onderzoeksresulaten zo snel mogelijk zelf te bekijken. Gezien de nijpende situatie op dit moment, pleit zij ervoor om dit veilig gebleken middel nu voorrang te geven boven ‘wachten op aanvullend bewijs’ en deze direct toepasbare therapie op grote schaal in te zetten. In de VS sterven nog steeds 3000 mensen per dag (!) aan COVID-19. De FLCCC stelt in feite deze rake vraag aan de orde: ‘Is goede zorg verlenen onder alle omstandigheden hezelfde als ‘wachten op volledig bewijs”, zeker wanneer het een veilig en beproefd middel betreft? De FLCCC is zeker voorstander van voortgaand onderzoek (de betrokken artsen hebben zelf ook onderzoek op hun naam staan) maar zoekt de balans tussen ‘het helpen lenigen van grote nood’ en ‘het voldoen aan de eisen van de perfecte wetenschappelijke verantwoording’. Voor dat laatste is namelijk heel veel tijd nodig. Juist na de zomer zijn er meerdere publicaties van onderzoeken verschenen die de werking van Ivermectin onderschrijven. Gegeven de omstandigheden laat de FLCCC het wetenschappelijk bewijs tot nu toe én de klinische expertise die is opgedaan met het middel, de doorslag geven.  De FLCCC doet een morele oproep om dit veilige, beschikbare en goedkope middel aan te wenden om patiënten meer kansen te geven. Zie hun presentatie.

Voorkomen van infectie is ook voorkomen van sepsis!
De werking van Ivermectin is al in meerdere onderzoeken aangetoond en Ivermectin is een bestaand medicijn. Het gaat dus niet om ‘wishful thinking’. Dat de gerenommeerde artsen van de FLCCC alliance de werking van de therapie uitdragen, is veelzeggend. Paul Marik alleen al heeft 450 ‘peer reviewed’ (= door een expert-panel gecontroleerde) artikelen op zijn naam staan. De FLCCC nodigt gezondheidsorganisaties uit om de informatie van de FLCCC gerust te checken en de reeds uitgebrachte publicaties te beoordelen, en het I-MASK+ protocol zo snel mogelijk over te nemen om de enorme COVID-19 golf die het land overspoelt tegen te gaan en nog meer doden zoveel mogelijk te voorkomen. Het mooie van hun protocol is dat het ook preventief ingezet kan worden. Met dit alles kan sepsis voorkomen worden, want velen die ernstig ziek met COVID-19 op de IC terecht komen, overlijden uiteindelijk aan de ontspoorde ontstekingsreactie met orgaanfalen = sepsis.
Zie hier voor een Egyptische studie . Ook in Iran werd een studie uitgevoerd, in de vorm van een randomized, double-blind, placebo-controlled, multicenter, phase 2 study. De resultaten van deze studie zijn significant. Het gaat om een ‘pre-print’ d.w.z. dat de studie-resultaten nog door een onafhankelijk team moeten worden bevestigd, maar de resultaten zijn veelzeggend en de opzet van de studie is in wetenschappelijke termen hoogwaardig. Zie ‘Ivermectin as an adjunct treatment for hospitalized adult COVID-19 patients: A randomized multi-center clinical trial’. In de praktijk zijn de resultaten met Ivermectin ook ‘reproducible’ gebleken. De FLCCC ziet het niet als een kwestie van’of/of’: het I-MASK+ protocol is aanvullend op de noodzakelijke vaccinatie en het dragen van mondmaskers ter preventie. De organisatie geeft in feite dit statement af: ‘We should use the evidence we have in order to save the lives we can’.  

december 7, 2020
sepsisen1
Behandeling, Gevolgen, Herstel, COVID-19, FLCCC, Ivermectin, sepsis, vitamine C
4 Reacties

Waardering voor Paul Marik? Appreciation of Paul Marik? Ja, lees maar. Indeed, read on….

Paul Marik als pionier
See here the English translation
Dr.Paul E. Marik, is een professor in de geneeskunde en is hoofd van de afdeling Long- en Critical Care Medicine aan de Eastern Virginia Medical School. Hij staat bekend om de vitamine C-sepsis-cocktail oftewel de HAT therapie (afkorting voor Hydrocortison, Ascorbinezuur en Thiamine). Zie voor een mooi overzicht het artikel in Ortho, uit 2017.

De publiciteit
Dat hij met zijn aanpak de publiciteit zocht is hem niet in dank afgenomen door sommige collega’s. Maar aan 3 dingen werd voorbijgegaan en dat is erg jammer.

Zijn beweegredenen: op grond van de zeer positieve, levensreddende effecten van zijn behandeling voor een ziektebeeld waaraan velen normaal gesproken komen te overlijden, heeft hij het ethisch juist geacht om de resultaten snel te publiceren, overigens wel ondersteund door een zorgvuldig opgezet onderzoek en voortbouwend op een enorme hoeveelheid literatuur en research die al gedaan was naar vitamine C. De publiciteit die het genereerde was sommigen een doorn in het oog. Maar het is unfair naar Paul Marik toe om te doen alsof hij de publiciteit heeft gezocht om ‘anderen te snel af te zijn’ of uit eigenbelang. Of alsof hij maar wat heeft ‘aangerommeld’ en de wetenschap schade heeft toegebracht. Wie hem ook maar een klein beetje kent, weet met wat voor passie en dienstbaarheid aan de patiënt hij zijn werk doet. En dat hij ook veel wetenschappelijke publicaties op zijn naam heeft staan. Hij heeft destijds een zeer moedige keuze gemaakt die hem veel heeft gekost. En die keuze heeft hij bewust gemaakt, op de koop toenemend dat het onrust zou geven in ‘wetenschapsland’. Waarom? Omdat hij de ‘benefits’ van vitamine C niet langer aan patiënten wilde onthouden, zeker gezien het grote verschil dat zijn therapie maakte; niet alleen qua sneller herstel maar juist ook als ‘life-saver’. Deze ‘benefits’ zijn groot en werden én worden tot op de dag van vandaag herhaald door vele collega’s in andere ziekenhuizen over de hele wereld.

Zijn bijdrage aan ‘evidence based medicine’: Marik is behalve IC-arts en hoofd van de Long- en Critical Care Medicine-afdeling in zijn ziekenhuis ook afgestudeerd farmacoloog. Zijn kennis van de gedragingen van medicatie en micronutriënten in het menselijk lichaam en de ingewikkelde biochemische processen daarbij is groot. Hij heeft een prachtige rationale geschreven over de werking van vitamine C en de HAT therapie. En daarnaast heeft hij de voor-en na studie die de aanleiding vormde om naar buiten te treden, uitgebreid beschreven en daarover ook zeer veel gedetailleerde vragen beantwoord. Ook heeft hij altijd aangegeven voorstander te zijn van verder wetenschappelijk onderzoek. Maar Evidence Based Medicin is meer dan wetenschappelijk bewijs alleen; de andere 2 pijlers bestaan uit ‘klinische expertise’ en ‘waarden en voorkeuren van patiënten’. Zie ook het rapport van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. De ’tegenstanders’ van Paul Marik laten de laatste 2 wel erg gemakkelijk liggen. En dat is zorgelijk…want de resultaten in de praktijk zijn tastbaar en ze zijn realiteit. De verlaging van de mortaliteit of het aantal dagen dat vasopressoren nodig zijn, ligt vast in grafieken van ziekenhuizen en in de gemelde ervaringen van tal van artsen (en ook van een aantal grote trials) en is ‘reproducible’, zo blijkt in de praktijk. Dat zou toch op z’n minst een reden zijn voor nieuwsgierig en open overleg dan wel constructieve samenwerking met Paul Marik. En het wetenschappelijk onderzoek tot nu toe (waarvan 2 RCT’s duidelijk positief uitvielen in het voordeel van vitamine C resp. de HAT therapie) biedt daar ook goede onderbouwing voor. Sterker nog: wanneer je de overige onderzoeken nader bekijkt blijken vitamine C en de HAT therapie wel degelijk een belangrijk verschil te maken maar is de ‘primary outcome’ soms zo algemeen gesteld dat het onderzoek een vertekend beeld geeft, terwijl bij subgroep-analyse er zeker positieve bevindingen zijn. Helaas komen die dan niet terug in de algemene conclusie.

Nog mooier om te zien is hoe Paul Marik, samen met vele gerenommeerde collega’s uit de acute zorg (verenigd in de FLCCC) m.b.t. de behandeling bij COVID-19 (zie de MATH+therapie) praktijk én wetenschappelijke onderbouwing toegankelijk, transparant en direct toepasbaar beschikbaar stelt. En dát voor ieder ziekenhuis in de wereld. En niet omdat hij er patent op heeft…..
Bovendien heeft Paul Marik, voortbouwend op en gebruik makend van eerdere wetenschappelijke publicaties, laten zien een groot inzicht en een nóg groter vooruitziende blik te hebben waar het gaat om de juiste aanpak van sepsis, zie ook de onderstaande afbeelding uit een publicatie in Critical Care Medicine (2018) over het paradigma dat aan het verschuiven is wat betreft de benadering van dit ziektebeeld. Inmiddels wint ook de vroege toediening van vasopressoren aan steun onder zijn vakgenoten, zo bleek ook op het International Sepsis Symposium op 27-11-2020. En ook met COVID-19 heeft hij de juiste inzichten gehad, daarin ondersteund door zijn grote klinische ervaring en eerdere publicaties. Zo heeft hij vanaf het begin van de Corona-pandemie, op grond van de eerste ervaringen met de behandeling van patiënten benadrukt “COVID-19 is a steroid responsive disease” en dat is inmiddels ook bewaarheid in grote onderzoeken.


Critical Care Medicine, The Changing Paradigm of Sepsis: Early Diagnosis, Early Antibiotics, Early Pressors, and Early Adjuvant Treatment* Marik, Paul E. MD, FCCM; Farkas, Joshua D. MDAuthor Information Critical Care Medicine: October 2018 – Volume 46 – Issue 10 – p 1690-1692

Zijn bijdrage aan het zichtbaar maken van een groeiende kloof die om overbrugging vraagt
Bij het ten koste van alles nastreven van de ‘gouden standaard’ in wetenschapsland sneeuwt het patiëntenperspectief soms helemaal onder. Er groeit als het ware in sommige gevallen zoals bij vitamine C, een kloof tussen wetenschapsperspectief en patiëntenperspectief. Naarmate het verkrijgen van het optimale bewijs tot enige standaard wordt verheven, kan het directe patiëntenbelang soms in de knel komen waarbij versnelde toepassing van een kansrijk middel, ondanks de veiligheid ervan geen kans krijgt. Wordt patiëntenorganisaties gevraagd om mee te praten over afwegingen bij het ‘al wel’ of ‘nog niet’ inzetten van therapieën? Wordt gevraagd wat voor hen daarin belangrijk is? Toch is dat wel van belang omdat bij ‘beperkt bewijs’ en temidden van bijzondere omstandigheden waaronder de fataliteit van een ziekte en de grote impact ervan op de levens van mensen, er ethische afwegingen meegewogen dienen te worden. En in zo’n situatie kan ‘beperkt bewijs’ ook als ‘voldoende’ beschouwd worden. Juist de ‘eerst-belanghebbenden’ mogen daar iets in te zeggen hebben. Dit hoeft verdergaand onderzoek geenszins uit te sluiten. Paul Marik laat ons zien dat het nodig is deze kloof te gaan overbruggen. En dat begint met gesprek.

4-12-2020

Zie ook:
Meer positief nieuws rond vitamine C en D
Verder mooi nieuws over vitamine C en D in de strijd tegen COVID-19 en sepsis
Positief nieuws rond vitamine C en D in de strijd tegen COVID-19
Gezamenlijke lobby Hersenletsel.nl en Sepsis en daarna
FLCCC deelt update, minister VWS kreeg tweede brief
Waarom we niet langer moeten wachten met vitamine C
Behandelprotocol MATH+ bij COVID-19 succesvol
Nieuwe ontwikkelingen rond vitamine C therapie bij COVID-19
Nieuwe ontwikkelingen rond vitamine C bij behandeling van COVID-19
Vitamine C verdient een plek in de behandeling van sepsis
december 4, 2020
sepsisen1
Behandeling, Gevolgen, Herstel, COVID-19, HAT therapie, MATH+ therapie, onderzoek, sepsis, vitamine C, vitamine D
Laat een reactie achter

Verder mooi nieuws rond vitamine C en D in de strijd tegen COVID-19 en sepsis

Spaanse studie laat effect van vitamine D zien
Recent werden de resultaten gepubliceerd van een Randomized Controlled Trial (een zogenoemde RCT, d.w.z. dat de ene groep patiënten werd behandeld met vitamine D en de controlegroep niet). Voor een link naar het artikel, zie hier. De ene groep patiënten kreeg calcifediol toegediend, dat is de vorm van vitamine D zoals je die in het bloed aantreft. De vorm van vitamine D (zoals die in voedingssupplementen zit) zou er nl. 7 dagen over doen om omgezet te worden in calcifediol en het ging hier om zieke COVID-19 patiënten. De resultaten waren opmerkelijk: “Of 50 patients treated with calcifediol, one required admission to the ICU (2%), while of 26 untreated patients, 13 required admission (50%)”. Nederlandse vertaling: van de 50 patiënten die met calcifediol werden behandeld, behoefde 1 patiënt behandeling op de Intensive Care, terwijl van de 26 patiënten die daar niet mee behandeld werden, 13 patiënten naar de Intensive Care gingen. Een beperking van deze studie is dat het om een kleine groep gaat maar de uitkomsten laten wel een significant verschil zien.

Overzicht van bewijs voor de werking van vitamine C tot nu toe, een pre-print artikel van Patrick Halford, Anitra Carr, Paul Marik en anderen
Lees hier het artikel.
Ook in oktober gepubliceerd is het artikel van Anitra Carr, gerenommeerd onderzoeker die al veel over vitamine C heeft gepubliceerd, lees verder.

Al deze publicaties en resultaten laten ook zien hoe waardevol vitamine C en D zijn bij het voorkomen van (verergering van) sepsis, een belangrijke complicatie van COVID-19.

 

Tijd voor nieuwe afwegingen: doorbraak in media-aandacht
Het is belangrijk dat we temidden van deze impact door het Corona-virus onderzoeksresultaten rond veilige middelen als vitamine D en C anders gaan wegen: het perfectioneren van het bewijs kan in verdergaand onderzoek plaatsvinden terwijl we van het in ruime mate bestaande bewijs vast gebruik maken. Dat is wat deze middelen betreft een ethisch zeer te rechtvaardigen insteek.

Hoogleraar immunologie aan de Wageningen Universiteit zei het bijzonder treffend in een interview met het AD (bron: artikel in AD op 28 oktober 2020)

“Volgens Savelkoul en collega-wetenschappers zijn er nu zoveel aanwijzingen dat vitamine D een gunstige rol kan spelen, dat het zonde is om eerst nog meer wetenschappelijk studies af te wachten. ,,Normaal werkt het in de geneeskunde zo dat je een stuk of twintig studies hebt, daar een meta-analyse van maakt en als het dan nog stand houdt, dan gelooft men het.’’ Dat is volgens de hoogleraar ‘dé manier om de hoogste bewijskrijgt te geven, maar dat kost ook verrekte veel tijd’. ,,Dat onderzoek duurt misschien nog wel twee jaar en in de tussentijd gaan er wereldwijd ontzettend veel mensen dood.’’

 

Overige aandacht in de media

Bij de NOS op 28/10/2020: ‘Mogelijk effect van vitamine D op Corona-virus, verkoop stijgt

Bij Op 1 op 30/10/2020: ‘Immunoloog: aanwijzingen dat vitamine D de kans op Corona vermindert‘ 

 

Brief aan minister op 27 oktober 2020 verstuurd

Om aandacht te vestigen op het patiëntenperspectief (vanuit de vraag: welke behandeling verdient een kans om de patiënt zo goed mogelijk te ondersteunen?) werd op 27 oktober een 3e brief aan minister van VWS Hugo de Jonge en de directeur Publieke Gezondheid gestuurd. Lees hier de brief.

Positief nieuws rond vitamine C en D in de strijd tegen COVID-19

Chinees onderzoek laat positief effect vitamine C zien bij ernstig zieke COVID-19 patiënten: halvering van de sterfte-cijfers
Er is lang op gewacht maar de resultaten van een Chinese Randomized Controlled Double Blind Clinical Trial met vitamine C therapie bij COVID-19 patiënten zijn gepubliceerd. Lees hier het artikel. Let wel: het gaat om een ‘pre-print’ d.w.z. dat het artikel nog door een team van experts moet worden gevalideerd (bevestigd en goed gekeurd voor publicatie). Helaas werd niet het oorspronkelijk beoogde aantal patiënten gehaald omdat in de loop van deze trial de situatie in China onder controle kwam en er dus minder patiënten met ernstige COVID-19 op de IC werden opgenomen. Ondanks dat vitamine C niet in het vroege stadium van de ziekte werd toegediend (sterker nog: het gemiddelde tijdsverloop tussen de start van de ziekte-symptomen en de start van de vitamine C-therapie was 17 dagen), was toch een daling in de sterfte-cijfers te zien. De mortaliteit, d.w.z. het percentage patiënten dat overleed bleek gehalveerd te zijn in de therapie-groep t.o.v. de controle-groep. Maar nog veel belangrijker in termen van beïnvloeding van het ontstekingsproces en het ziekte-beloop bleek ook de oxygenatie (dit is de zuurstofvoorziening) verbeterd en bleek de ontstekingsindicator IL-6 en ook de SOFA-score (dit is een graadmeter voor de mate van orgaanfalen) significant gedaald in de therapie-groep.

Jammer is echter dat de resultaten van dit onderzoek niet de voorpagina’s halen omdat A) gezegd wordt dat de patiëntengroep ’te klein’ zou zijn om hier conclusies aan te verbinden en omdat B) wat betreft de ‘Primary outcome’ (dit is de op de eerste plaats gezette uitkomstmaat, in dit geval het aantal beademingsdagen) er geen verschil was te zien tussen de therapie- en de controle-groep. Probleem is echter, en dat geldt voor veel grote trials, dat als ‘Primary outcome’ vaak eindpunten worden gekozen die niet zijn toegespitst op het ziektebeeld, zoals het commentaar van Elbers en Vincent (25 februari 2020) ook laat zien in het vooraanstaande vakblad JAMA (Journal of the American Medical Association).
Dit Chinese onderzoek wijst wel degelijk veel uit, aldus een commentaar van Austin (14 oktober 2020) op het onderzoek (vertaald in het Nederlands): “lage SOFA-scores en lage inflammatoire markers zoals IL-6 zijn beide continu EN essentieel voor de pathologie van een herstellende covid19-patiënt, en in deze studie zijn ze beide aanzienlijk verbeterd voor de Vit C-groep en aanzienlijk significant vanuit een statistisch standpunt. Meer dan ENIGE ANDERE BEHANDELING TOT VANDAAG DE DAG. De verbeteringen zijn veruit beter dan HCQ, veruit beter dan Remdesivir, veruit beter dan dexamethason, en beter dan waargenomen bij antilichaam-behandelingen. Verreweg. En nee, je hebt niet meerdere RCT’s nodig omdat deze bevindingen (SOFA en IL-6) zo significant zijn, en validaties van deze bevindingen keer op keer zijn herhaald in vergelijkbare RCT’s, ook met statistische significantie. Elke studie tot nu toe (en er zijn er minstens 3) heeft dit bevestigd. 3 onafhankelijk uitgevoerde statistisch significante RCT’s (ongeacht hoe klein de steekproefomvang is – onthoud dat het allemaal om statistische significantie gaat) … DAT IS GENOEG. Beleid moet volgen.” Bron: zie commentaar onder de publicatie van “Pilot Trial of High-dose vitamin C in critically ill COVID-19 patients

Nieuw onderzoek laat zien dat ernstig zieke COVID-19 patiënten hele lage en/of niet eens te registreren vitamine C niveau’s hebben
In dit onderzoek werd bij COVID-19 patiënten met ARDS (d.w.z. de levensbedreigende, plotseling ontstekingsreactie in de longen waarbij zich vocht ophoopt dat de zuurstofopname bemoeilijkt) bij meer dan 90% geconstateerd dat het vitamine C niveau in het bloed zó laag was dat het niet was te traceren met lab-onderzoek. Het onderzoek werd gepubliceerd op BioMed Central – Critical Care op 26 augustus 2020. Vitamine C speelt een belangrijke rol bij het verbeteren van de weerstand tegen infectie en heeft ook laten zien de ontstekingsreactie in de longen te kunnen indammen. In een onderzoek onder kritiek zieke chirurgische patiënten bleek dat de kans op multi orgaanfalen in de groep die vitamine C en vitamine E in een vroeg stadium kreeg toegediend, significant afnam. Datzelfde gold voor het aantal dagen aan de beademing en de lengte van verblijf op de IC. Dit onderzoek werd uitgevoerd bij 595 patiënten. Zie “Randomized, Prospective Trial of Antioxidant Supplementation in Critically Ill Surgical Patients” (Nathans et al.,reeds in 2002 uitgevoerd en gepubliceerd in Annals of Surgery).

Een ander mooi artikel verscheen recent in het blad Nutrition, online op ScienceDirect, editie nov.-dec. 2020, getiteld: “Vitamin C as prophylaxis and adjunctive medical treatment for COVID-19?“. In het artikel worden belangrijke constateringen gedaan. Vitamine C (vooral in hoge doseringen) can mediatoren zoals interleukin-6 and endothelin-1 omlaag brengen, waar ook ernstig zieke COVID-19 patiënten baat bij kunnen hebben. Daarnaast wordt ook het belang geschetst van een vroege dosering van 0,5 tot 2 gram vitamine C/dag in het eerste stadium van longproblemen bij COVID-19.

Belangwekkende publicatie over vitamine D
Op 17 september 2020 werden de resultaten van een groot onderzoek gepubliceerd naar de relatie tussen een positieve COVID-19 test en het niveau van circulerend vitamine D in het bloed: “SARS-CoV-2 positivity rates associated with circulating 25-hydroxyvitamin D levels” op PubMed, lees het artikel hier. De conclusie luidt (vertaald): “SARS-CoV-2-positiviteit is sterk en omgekeerd geassocieerd met circulerende 25 (OH) D-niveaus, een relatie die blijft bestaan ​​tussen breedtegraden, rassen / etniciteiten, beide geslachten en leeftijdscategorieën. Onze bevindingen geven een aanzet om de rol van vitamine D-suppletie bij het verminderen van het risico op SARS-CoV-2-infectie en COVID-19-ziekte te onderzoeken.” Het onderzoek werd uitgevoerd onder 190.000 patiënten, afkomstig uit alle 50 staten in de VS. Berichtgeving in de media hierover, is bijvoorbeeld hier te lezen: “Vitamin D deficiency raises COVID-19 infection risk by 77%, study finds“. Daarom is de “Scientists’ Call to D*action for Public Health“, in 2015 reeds opgestart door onderzoekers, onverminderd actueel.

Idelette Nutma, 16 oktober

oktober 16, 2020
sepsisen1
Behandeling, Diagnose, Herstel, COVID-19, sepsis, vitamine C, vitamine D
Laat een reactie achter